Aktualności
Autorzy korespondencyjni afiliowani przy naszej Uczelni, mogą skorzystać z trzech finansowanych przez MNiSW programów publikowania otwartego - Elsevier oraz Springer, a także Science Advances.
Licencja krajowa Elsevier na lata 2022-2024 obejmuje program publikowania otwartego w wybranych czasopismach hybrydowych dla autorów korespondencyjnych, afiliowanych przy instytucjach zgłoszonych do licencji. Program podzielono na dwie części:
- program A - w ramach którego w roku 2023 zostanie sfinansowanych 1013 artykułów z Polski wysłanych do czasopism w bieżącym roku
- program B (artykuły wysłane w 2021 r.) obejmujący publikację dowolnej liczby dodatkowych artykułów otwartych na koszt instytucji, w której afiliowany jest autor z wykorzystaniem zniżki 10% dla artykułów wysłanych w 2021 r. W przypadku pozytywnego zweryfikowania artykułu, Elsevier wystawi fakturę na opłatę za publikację otwartą ze zniżką dla instytucji i prześle ją e-mailem zgodnie z danymi do fakturowania podanymi przez instytucję. Faktura będzie miała termin płatności 30 dni od wystawienia oraz będzie wystawiona w euro na kwotę netto, tj. nie będzie zawierała podatku VAT, który powinien zostać naliczony i odprowadzony przez instytucję w Polsce zgodnie z obowiązującym prawem (aktualna stawka za usługę publikacji to 23%).
Program obejmuje artykuły typu: Case Reports, Data, Full Length Articles, Micro Articles, Software, Reviews, Replication Study, Short Communications, Short Surveys, Videos, Practice Guidelines i Protocols (opis typów).
Przedmiotem finansowania w programie A oraz przedmiotem zniżki w programie B jest opłata za publikację otwartą (Article Processing Charge; katalogowe ceny - bez zniżki - są dostępne na stronie wydawcy, ale cennik ten zawiera tylko informacje dla podstawowego typu artykułu Full Length Article). Opłaty za wszelkie dodatkowe usługi, które mogą być zamówione przez autora (m.in. odbitki, kolorowe rysunki w wersji drukowanej) oraz dodatkowe opłaty, np. opłata za przyjęcie manuskryptu (“Submission Fee”) są rozliczane między czasopismem i autorem na podstawie osobnej faktury.
Zgłoszenie artykułu do programu (A lub B) odbywa się wyłącznie poprzez formularz „Rights and Access” (prezentacja formularza dla programu). Link do formularza znajduje się w e-mailu od wydawcy, który otrzymuje autor korespondencyjny każdego pozytywnie zrecenzowanego i zaakceptowanego do publikacji artykułu. Formularz służy do wyboru publikacji w modelu subskrypcyjnym lub otwartym (gold open access) oraz umożliwia skorzystanie z programu dla polskich autorów. W formularzu nalezy wybrać licencję dla publikowania otwartego CC-BY (wskazana jako preferowana w Planie S) lub CC-BY-NC-ND, a od marca 2022 w niektórych czasopismach Elsevier jest także do wyboru opcja licencji CC-BY-NC.
Artykuły zgłoszone do obu częsci są weryfikowane przez lokalnego administratora w instytucji, który za pomocą konta w systemie EOAP dokonuje weryfikacji, czy autor jest afiliowany w instytucji oraz czy wskazał tę afiliację na stronie tytułowej artykułu. W przypadku wątpliwości lokalny administrator kontaktuje się z autorem. W przypadku odrzucenia artykułu z programu B, autor zostanie o tym powiadomiony, a artykuł zostanie opublikowany w modelu otwartym i Elsevier wystawi fakturę za publikację bez zniżki bezpośrednio autorowi (por. str. 5 prezentacji).
Szczegółowe informacje odnośnie do funkcjonowania programu znajdują się na stronie WBN. Wszelkie pytania dotyczące programu można kierować do
Program publikowania otwartego Springer 2022-2024 (poprzednia nazwa - Springer Open Choice) działa w Polsce od roku 2019 w tzw. wersji Compact. Program umożliwia autorom korespondencyjnym afiliowanym przy instytucjach zgłoszonych do licencji, bezpłatne publikowanie otwartych artykułów na licencji CC BY w czasopismach hybrydowych należących do wydawnictwa Springer.
Procedura decydująca o publikowaniu otwartym rozpoczyna się w momencie, gdy autor korespondencyjny otrzyma e-mail z wydawnictwa informujący o zaakceptowaniu artykułu do publikacji. Wiadomość zawiera link prowadzący na stronę, na której należy kliknąć "Request login email" (patrz prezentacja, str. 3), po czym autor otrzyma drugi email z linkiem do formularza Open Access Systems Solution. W formularzu autor korespondencyjny musi wskazać swoją afiliację (patrz prezentacja, str. 5) na liście, która zawiera instytucje objęte umowami na publikowanie otwarte ze Springerem. Jeśli w momencie wypełniania formularza pula artykułów w programie na danych rok nie jest jeszcze wyczerpana i system rozpozna wybraną instytucję jako należącą do programu, to formularz wyświetli informację "Open access at no cost to you" (patrz prezentacja, str. 6), która dotyczy umowy krajowej obejmującej wszystkie polskie instytucje akademickie zgłoszone do licencji Springer. Po kliknięciu w ‘Yes, submit for approval’ informacja o artykule zostanie wysłana do lokalnego administratora w instytucji w celu weryfikcaji afiliacji. O wyniku weryfikacji autor zostanie powiadomiony emailem (patrz prezentacja, str. 9).
Formularz Open Access Systems Solution jest wykorzystywany przez Springera do obsługi większości czasopism hybrydowych, za wyjątkiem czasopism oznaczonych na liście czasopism w kolumnie J jako niestandardowe. W przypadku tych czasopism autor korespondencyjny otrzyma specjalne instrukcje postępowania od redakcji.
Licencja Compact wprowadza ograniczenie liczby artykułów, które mogą być sfinansowane w ramach programu krajowego w danym roku. W roku 2022 zapewniono środki na opublikowanie 1311 artykułów. Program obejmuje artykuły typu OriginalPaper, ReviewPaper, BriefCommunication oraz ContinuingEducation.
Więcej informacji o programie, w tym wykaz czasopism nim objętych (1917 tytułów, wyłączone z programu są czasopisma otwarte BioMed Central oraz SpringerOpen), a także opis procedury publikowania otwartego, znajdują się na stronie Wirtualnej Biblioteki Nauki oraz na stronie wydawcy Poland Read and Publish (Springer Compact) agreement. Wszelkie pytania dotyczące publikowania otwartego w czasopismach hybrydowych można kierować bezpośrednio do wydawnictwa
Science Advances 2022-2024 - dodatek do licencji krajowej na dostęp do czasopisma Science. Krajowa opłata licencyjna Science finansowana przez MEiN pokrywa koszt publikacji w czasopiśmie open access Science Advances do 10 artykułów z Polski rocznie. Oferta przysługuje autorom korespondencyjnym afiliowanym w polskich instytucjach objętych licencją Science, którzy wskazali tę afiliację na stronie tytułowej artykułu. Autorzy mogą się kontaktować z
„Doskonałość dydaktyczna uczelni „ w ramach projektu pozakonkursowego MEiN: POWR.03.04.00-00-P023/21
Państwowa Uczelnia Zawodowa im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie realizuje projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój.
Numer umowy: MEiN/2022/DIR/1906
Okres realizacji projektu: wrzesień 2022 – wrzesień 2023
Kwota dofinansowania: 295 584,77 zł.
Cele projektu:
Projekt ma na celu zbudowanie i wdrożenie pilotażowego modelu zarządzania procesem kształcenia oraz przygotowanie dobrze działającego modelu szkoleń i innych form wsparcia dla kadry dydaktycznej i kadry wspomagającej dydaktykę w procesie kształcenia.
W ramach projektu „Doskonałość dydaktyczna uczelni” zostanie utworzony wortal o nazwie Centrum Wsparcia Dydaktyki w trybie online moderowany przez Zespół Wsparcia Dydaktyki, wyłoniony w projekcie. Wortal będzie portalem internetowym zawierającym holistyczne podejście do doskonalenia procesu kształcenia w Uczelni, będzie pełnić rolę serwisu społecznościowego dla kadry dydaktycznej i kadry wspomagającej dydaktykę, po zalogowaniu za pomocą uczelnianego konta Google.
“Jesteśmy dla siebie nawzajem tutorami, jesteśmy dla siebie nawzajem mentorami” to motto przewodnie wortalu.
Rysunek 1. Schemat głównej funkcjonalności „Centrum Wsparcia Dydaktyki w trybie online”, utworzone na oddzielnej platformie Moodle, w formie wortalu, moderowane i zarządzane przez Zespół Wsparcia Dydaktyki, powołany w Projekcie Źródło: opracowanie własne.
Szczegółowe informacje dotyczące projektu „Dydaktyczna Doskonałość Uczelni” dostępne są w „Pokoju online dla Kadry PUZ” na Uczelnianej Platformie Moodle.
Projekt PODNIESIENIE KOMPETENCJI DYDAKTYCZNO-NAUKOWYCH PUZ IM. IGNACEGO MOŚCICKIEGO W CIECHANOWIE korzysta z dofinansowania o wartości 25 500 € otrzymanego od Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach Funduszy EOG. Celem projektu jest wsparcie kadry naukowo-dydaktycznej w obszarach: metodologii prowadzenia prac badawczo-rozwojowych i naukowych, zasadach prowadzenia naboru wniosków w celu realizacji prac badawczo-rozwojowych oraz komercjalizacji dla potrzeb rozwoju Centrum Kompetencji w ramach Centrum Innowacji i Transferu Technologii jak również poszerzenia wiedzy praktycznej i teoretycznej w ramach prowadzonych programów nauczania studentów Państwowej Uczelni Zawodowej im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie, zaangażowanie studentów w poszerzanie wiedzy oraz integracja otoczenia społeczno-gospodarczego.
Innowacje, publikowanie i współpraca międzynarodowa
22 kwietnia 2022 r. odbyło się szkolenie pod hasłem „DNA innowacyjności na uczelni” prowadzone przez prof. Grzegorza Kwiatkowskiego (m.in. Uniwersytet HVL w Norwegii) dla studentów i pracowników PUZIM w Ciechanowie. Szkolenie to, połączone z panelem dyskusyjnym, jest pierwszym z trzech spotkań zaplanowanych w ramach projektu „Podniesienie kompetencji dydaktyczno-naukowych PUZ im. I. Mościckiego w Ciechanowie” finansowanego z funduszy EOG.
Pierwsza część szkolenia była skierowana głównie do studentów. Profesor Grzegorz Kwiatkowski w swoim wystąpieniu odnosił się do takich zagadnień jak innowacyjność czy kreatywność. Według niego innowacja to praktyczne zaimplementowanie idei lub pomysłu, a motywacją do wprowadzania innowacji często jest kryzys. „Innowatorem może być zarówno osoba, jak i organizacja” – dodał profesor. Odwołał się także do publikacji pt. „The Innovator’s DNA” (Jeffrey Dyer, Hal Gregersen, Clay Christensen), w której autorzy wyróżnili pięć umiejętności charakteryzujących innowatorów, tj.: zadawania pytań, obserwowania rzeczywistości, eksperymentowania, współpracy i łączenia ww. elementów (efekt synergii). Istotne w innowacji jest też podejmowanie ryzyka i chęć do zmiany.
Drugą część szkolenia stanowił wykład dla kadry naukowo-dydaktycznej pod hasłem: „Jak publikować bardziej skutecznie za granicą?”. Według prof. Kwiatkowskiego artykuły polskich autorów nie stoją na niższym poziomie niż zagranicznych, a teksty warto składać do tych czasopism, które mają wysoki Impact Factor (IF). Czym zatem charakteryzuje się dobry artykuł naukowy? Powinien m.in. mieć oryginalny wkład w naukę (nawet jeśli to tylko mała „cegiełka”), powinien stawiać istotne pytania badawcze, zawierać przyciągający abstrakt i dobrze skonstruowane konkluzje (łącznie z ograniczeniami badania, co może świadczyć o dojrzałości autora), a także prezentować dane naukowe w sposób popularno-naukowy. No i tytuł: powinien być na tyle intrygujący, aby ktoś chciał przeczytać artykuł w całości. Profesor Kwiatkowski podał przykłady tytułów swoich artykułów publikowanych w wysoko punktowanych czasopismach zagranicznych, np.: „Czy wolfram lubi ciepło?” lub „Luki innowacyjne w środowisku wiejskim”. Według niego dobrze widziane przez redaktorów czasopism międzynarodowych jest przedstawiane „suchych” danych w połączeniu z cytatami z wywiadów pogłębionych („złote” połączenie: metody ilościowe + metody jakościowe). A konkurencja w tym obszarze jest bardzo duża, bowiem do czasopism naukowych za 100-120 punktów jest zgłaszanych rocznie ok. 1200 artykułów, z czego akceptowanych jest 10-12%. „Trzeba czuć czasopismo, do którego składamy artykuł” – podkreślał profesor. Najlepiej oczywiście jest publikować po angielsku – jednak warto przekazywać artykuł przed zgłoszeniem do redakcji językowej (np. do American Journal Expert, www.aje.com) – „jest to usługa odpłatna, ale mamy pewność, że nasz artykuł będzie napisany w sposób poprawny językowo”. Przedstawił też narzędzie elektroniczne, które ułatwia autorom wyszukiwanie czasopism, w których mogliby opublikować swoje artykuły z danej dziedziny: journalfinder.elsevier.com. Na koniec trener zachęcał wykładowców do przekazywania wraz ze zgłaszanym do redakcji artykułem listu przewodniego: „To swoista autorecenzja, w której wskazujemy, co czasopismo zyska, jeśli opublikuje naszą pracę”. Po zakończeniu tej części spotkania rozmowy toczyły się w kuluarach – uczestnicy pytali m.in. o możliwości pozyskiwania grantów na badania i publikowania ich wyników w prestiżowych czasopismach.
Ostatnią częścią szkolenia był panel dyskusyjny dla kadry zarządzającej. Profesor Grzegorz Kwiatkowski podkreślał życzliwość i gościnność, z jaką się spotkał na uczelni i zapraszał do współpracy w obszarze pozyskiwania grantów i publikacji naukowych. „Nauki społeczne, ekonomia, finanse – to dziedziny, w zakresie których możemy podjąć współpracę, m.in. poprzez podpisanie umowy w ramach programu Erasmus+ z Uniwersytetem Południowej Danii, gdzie także pracuję” – zachęcał profesor. Przedstawił również pomysł na wspólny projekt: „Nieekologiczne odnawialne źródła energii” (np. wiatrowe) – „moglibyśmy powołać grupę roboczą i pozyskać środki z programu Opus (NCN) lub z NCBR jako konsorcjum międzynarodowe”. Propozycja spotkała się z żywym odzewem – dziekani i kierownicy zakładów wstępnie zadeklarowali zainteresowanie podjęciem tego tematu.
Kolejne szkolenia odbędą się w maju i czerwcu – mamy nadzieję, że będą równie inspirujące i zaowocują rozszerzeniem współpracy międzynarodowej, przynoszącej szansę rozwoju uczelni.
Uczelnia szkoli się w ramach projektu finansowanego z funduszy EOG
12 maja (czwartek) w budynku głównym uczelni odbyło się drugie z trzech zaplanowanych szkoleń realizowanych w ramach projektu pn. „Podniesienie kompetencji dydaktyczno-naukowych Państwowej Uczelni Zawodowej im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie”. Tym razem szkolenie dotyczyło systemu turystyki w Norwegii – jego funkcjonowania i wpływu na gospodarkę kraju. Podczas kilkugodzinnego spotkania studenci, wykładowcy i pracownicy administracji mogli zapoznać się z ofertą turystyczną Norwegii oraz instytucjami czy firmami zajmującymi się promowaniem poszczególnych regionów, a także dowiedzieć się, co trzeba zrobić, aby mieć swój wkład do badań naukowych wysokiej jakości.
Szkolenie poprowadził prof. Ove Oklevik z Uniwersytetu Nauk Stosowanych Zachodniej Norwegii, którego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zagadnień związanych z turystyką, marketingiem i statystyką. Prof. Oklevik jest autorem kilkunastu artykułów opublikowanych w takich czasopismach naukowych, jak: „Sustainable Tourism”, „International Journal of Contemporary Hospitality Management” czy „Event Economisc”.
W czasie pierwszego panelu szkoleniowego prof. Oklevik zaprezentował poziomy systemu turystycznego Norwegii: począwszy od państwowych izb turystycznych przez prywatne organizacje i firmy, na indywidualnych usługach hotelowych skończywszy. Bogactwem turystycznym Norwegii są przede wszystkim walory przyrodnicze – białe noce, zaorze polarne, lodowce, góry, wodospady, fjordy – jednak, jak zaznaczył prof. Oklevik, Norwegom zależy nie tyle na tym, aby przyciągnąć jak najwięcej turystów, ile na tym, aby przyciągnąć turystów z „grubym portfelem”. Warunki naturalne w tym kraju są dość wymagające, zatem turysta nieprzygotowany na te trudy może narazić nawet swoje życie (wypadki na lodowcach, spotkania z niedźwiedziami polarnymi itd.). Poza tym – dodał profesor – uprawianie turystyki w Norwegii jest drogie nawet dla samych Norwegów.
Podczas drugiego panelu dyskusyjnego prof. Oklevik podzielił się z wykładowcami wiedzą na temat skutecznego publikowania badań naukowych i budowania zespołu badawczego. Ja dzielę badaczy na dwie kategorie: wizjonerów i „robotników” – przyznał profesor. Wizjonerzy kreują pomysły czy idee badawcze, zaś „robotnicy” analizują dane, przygotowują literaturę czy dokonują przeglądu badań. Profesor wysunął ciekawą tezę, że nawet gdy temat badania nie jest dla danego badacza interesujący osobiście, to mimo wszystko warto wziąć w nim udział i mieć swój wkład w prowadzone badania (choćby jako osoba odpowiedzialna za analizę statystyczną). Przestrzegł także przed publikowaniem w tzw. czasopismach drapieżnych, w których zamieszczane są artykuły bez kontrolowania ich jakości, a jedynie na podstawie opłaty dokonanej przez autorów. Dla wydawców takich czasopism nie są ważne cele naukowe, a jedynie finansowe – zwrócił uwagę profesor.
Trzecie spotkanie szkoleniowe w ramach funduszy EOG odbędzie się już w czerwcu.
Wizualizacja 3D i technologia poszerzonej rzeczywistości (XR) – szkolenie w ramach grantów EOG
Ostatnie z cyklu szkoleń w ramach grantów EOG, które odbyło się 30 maja 2022 r., dotyczyło nowoczesnych technologii (wizualizacja 3D i technologia poszerzonej rzeczywistości – XR) i ich wykorzystania w nauce, sztuce i życiu codziennym.
Dr inż. Krzysztof Orleański – współpracujący z Instytutem Telekomunikacji i Elektroniki z Norwegian University of Science and Technology (NTNU) w Trondheim – rozpoczął swój wykład od przedstawienia historii wizualizacji 3D – od stereoskopii przez grafikę 3D po holografię i filmy sferyczne 360°. Swoistym połączeniem sztuki z technologią był projekt Lofoty 360, o którym opowiedziała dr hab. Jolanta Sipowicz z Instytutu Muzyki (wokalistyka). Projekt dotyczył rejestracji koncertu (z dr Sipowicz jako solistką), który miał miejsce na Lofotach z wykorzystaniem technologii filmu sferycznego 360°. „Film sferyczny składa się z kilku obrazów filmowych nakręconych jednocześnie kilkoma obiektywami i złożonych w sferę 360°. Za pomocą myszki bądź prostego panelu sterującego można zmieniać kierunek patrzenia i wybierać najciekawszy danym momencie fragment rzeczywistości” – przekonywał dr Orleański – współtwórca projektu.
Zagadnienia dotyczące poszerzonej rzeczywistości rozwinął w dalszej części szkolenia Arkadiusz Rataj – artysta i muzyk oraz entuzjasta nowoczesnych technologii – jak sam o sobie mówi. „Jesteśmy obecnie świadkami IV fali zmian technologicznych, jaką jest XR” – podkreślał prelegent. Według niego I fala tych zmian była związana z komputerem osobistym, II fala z internetem, zaś III fala – ze smartfonem. Uczestnicy szkolenia mogli zapoznać się z technologiami poszerzonej rzeczywistości (Extended Reality), przykładami ich zastosowania w praktyce, statusem technologii XR, rynkiem XR i prognozami na przyszłość, a także z narzędziami deweloperskimi. Technologie XR, takie jak np. Augmented Reality (AR) i Virtual Reality (VR) łączą ze sobą świat rzeczywisty ze światem wirtualnym. Przykładami wykorzystania VR są platformy społecznościowe (VRChat, AltspaceVR), zdalne immersyjne prowadzenie pojazdu, szkolenia medyczne (np. z chirurgii), wirtualne jazdy próbne z wykorzystaniem rękawic haptycznych, produkcja filmowa, koncerty itp. Z kolei AR wykorzystuje się m.in. w leczeniu chorób psychicznych (np. PTSD czy alkoholizmu), urządzaniu i projektowaniu wnętrz (Ikea) czy virtual production. Zatem możliwości, jakie daje technologia XR, są w zasadzie nieograniczone – w rzeczywistości wirtualnej można np. ćwiczyć umiejętności przydatne w codziennym życiu, czego przykładem mogą być wirtualne interview z potencjalnym pracodawcą dla absolwentów szkół średnich – wskazuje dr Orleański.
Podsumowanie szkolenia stanowił panel dyskusyjny z udziałem władz i pracowników uczelni. Uczestnicy spotkania przedstawili się pokrótce, wskazując na obszary swoich zainteresowań i możliwości nawiązania współpracy m.in. w ramach grantów EOG: dr inż. Krzysztof Orleański jest kierownikiem laboratorium multimedialnego NTNU, prowadzi projekty multimedialne, jest także prezesem Polonii w norweskim Trontheim, dr hab. Jolanta Sipowicz posiada doświadczenie naukowo-dydaktyczne (Uniwersytet Zielonogórski), jest zainteresowana łączeniem muzyki z nowoczesnymi technologiami, zaś Arkadiusz Rataj jest programistą (VR) i artystą łączącym – podobnie jak dr Sipowicz – sztukę z technologią. Zarówno przedstawiciele uczelni, jak i trenerzy prowadzący szkolenie zadeklarowali chęć podjęcia współpracy w zakresie m.in. interdyscyplinarnych projektów grantowych.
Szkolenie odbyło się w ramach projektu „Podniesienie kompetencji dydaktyczno-naukowych Państwowej Uczelni Zawodowej im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie” finansowanego z funduszy EOG: Komponent I Profesjonalny rozwój kadry – Intensywne szkolenia.
Podniesienie kompetencji dydaktyczno-naukowych
Marzena Drzewiecka
WYKSZTAŁCENIE:
Studia magisterskie w Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach na kierunku pedagogika w zakresie nauczania początkowego
TYTUŁ ZAWODOWY:
magister
DODATKOWE WYKSZTAŁCENIE:
Studia Podyplomowe w zakresie matematyki w WSP w Olsztynie
Kurs kwalifikacyjny z zakresu organizacji i zarządzania oświatą
STANOWISKO:
wykładowca
ZAINTERESOWANIA NAUKOWE:
Edukacja matematyczna i przyrodnicza, edukacja włączająca
DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE:
Nauczyciel edukacji wczesnoszkolnej i wychowania przedszkolnego oraz matematyki, nauczyciel Kolegium Nauczycielskim w Ciechanowie, pełniący w nim funkcje wicedyrektora oraz kierownika praktyk zawodowych i zajęć praktycznych, wieloletni wolontariusz współpracujący z Domem Dziecka w Kowalewie, czynny nauczyciel wychowania przedszkolnego, nauczyciel akademicki
PRZYNALEŻNOŚĆ DO TOWARZYSTW NAUKOWYCH:
Ciechanowskie Towarzystwo Naukowe
ZAINTERESOWANIA/HOBBY:
Piesze wycieczki górskie, jazda na rowerze, literatura, joga powięziowa
Przedmioty realizowane przez mgr Marzenę Drzewiecką
- Wprowadzenie do pedagogiki
- Pedagogika opiekuńczo - wychowawcza
- Pedagogika wczesnoszkolna
- Podstawy edukacji matematycznej
- Podstawy edukacji społeczno - przyrodniczej
- Pedagogika zabawy
- Podstawy edukacji zdrowotnej
- Podstawy wychowania fizycznego
- Dydaktyka pierwszych lat nauczania
- Trudności w uczeniu się i strategie ich przezwyciężania